Vizörden Görünen Tarihi Asansör

Sevgililerin buluştuğu ortak bir mekan, İzmir halkının vazgeçilmezleri arasına yerleşmiş bir yer: Tarihi Asansör. Karataş'ta oturan insanların çoğu Asansör'ü olabildiğince benimsemiş ve ona adeta sahiplenmişler. Bu, sabah erken saatlerde işe giden insanların asansöre binişlerinde ve inişlerinde rahatlıkla görülüyor. Asansörün kapısı açıldığında Dario Moreno‘nun o güzel ve ılımlı sesi  öğleden sonra güneş yerini yavaşça aya bırakırken güneşin batışını izlemeye gelenleri ne tür bir güzelliğe götüreceğini müjdeliyor. Tarihi Asansör'ün konukları tepeye ulaştıklarında ise hafif bir tebessüm beliriyor suratlarında.

Fotoğraf çekmeye gittiğimiz Asansör de insanların tutumu düşünülenden farklıdır. Çoğu yardım sever ve samimidir. Objektiflerden kaçmak yerine bir olayı, anı canlandırmak için kendilerini pozlandırırlar, adeta. Objektife bakanlar, fotoğrafçının tek kareye yerleştirdiği hayatları süslüyor ve kendilerine yine o hayattan rol seçiyorlar. Günlük yaşantıları arasında yoğun iş yükü ve stresten biraz uzaklaşarak asansörün o muhteşem havası ve manzarasıyla biraz da olsa bu yükü hafifletmeye çalıştıkları kollarını asansörün el yapımı demirlerine koyarak ve ağzında sigarısını tüttürerek kendilerini betimliyorlar.

Fotoğraf ve Yazı: Nihat Onuk

Tarihi Asansör Hakkında
Mithatpaşa Caddesi ile, Halilrıfatpaşa Caddesi'nin arasındaki kademe farkından dolayı kolay ulaşım sağlamak amacıyla 1907 yılında Musevi işadamı Nesim Levi tarafından yaptırılan asansör, "Asansör çıkmazı sokağı" olarak bilinen yerden, 155 basamak yukarıdaki Kemal Reis İlkokulu'nun bulunduğu alt sokağa ulaşım için yaptırılmıştır. Böylelikle 58 metre yukarıda kalan semtten, deniz kenarına iniş, çok kısa bir süreyi kapsar.Asansör, ilk yapıldığı zamanlarda su gücü ile çalıştırıldı. Daha sonraları talep görmemesi, el değiştiren işleticilerinin işi bırakması, ölmesi vb. nedenlerle bir süre kapalı kalan yapı, 1985 yılında belediye tarafından elektrikle çalışan motorla donatılarak çalışır hale getirildi. 1992 yılında da Ahmet Priştina'nın girişimiyle restore edilen asansör, bulunduğu semte ve durağa da adını verdiği gibi, binayı Nesim Levi'den satın alan hayırsever Ayla Ökmen'in, Asansör'ü İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne bağışlamasının ardından, özel sektöre açıldı ve günümüzde restoran, bar, cafe olarak kullanılmakta. Asansöre, geçmişteki ve halk arasındaki adının dışında resmi adıyla, Dario Moreno'nun doğduğu evin bulunduğu Dario Moreno Sokağı'ndan, eski İtalyan usulü Sakız evlerinin arasından geçilerek ulaşılmakta, binada çalışan iki asansörle yukarıya ulaşıldığında İzmir kuşbakışı izlenebilmektedir.
Yazı ve Fotoğraf: Nihat Onuk, Yaşar Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümü 2. sınıf öğrencisi